abdomen
Français modifier
Étymologie modifier
- (Date à préciser) Emprunté au latin abdomen.
Nom commun modifier
Singulier | Pluriel |
---|---|
abdomen | abdomens |
\ab.dɔ.mɛn\ |
abdomen \ab.dɔ.mɛn\ masculin
- (Anatomie) La partie caudale du corps qui suit le thorax, circonscrite en haut par le diaphragme, en bas par le bassin, en arrière par les vertèbres lombaires et en avant par des aponévroses et des muscles.
- Le 18 décembre, Gambetta ressent de cruelles douleurs au ventre : l’abdomen graisseux et gonflé présente une sorte d'empâtement : c'est ce que les traités de médecine de l'époque désignent sous le nom de pérityphlite, inflammation greffée sur le cœcum et risquant de provoquer soit la péritonite simple, soit la péritonite par perforation. — (Alexandre Zévaès, Histoire de la Troisième République 1870 à 1926, Éditions Georges-Anquetil, 1926, page 217)
- A Singapour, en 1967, au moment même où la chute de la fécondité atteint sa vitesse maximale, se déclenche une épidemie de Koro, manifestation hystérique spécifiquement masculine. Les individus touchés craignent et perçoivent une rétraction de leur pénis, qui menace, disent-ils, de disparaître dans l’abdomen. — (Emmanuel Todd, Le Fou et le Prolétaire, 1979, réédition revue et augmentée, Paris : Le Livre de Poche, 1980, page 22)
- Les traumatismes vésicaux peuvent résulter d’une fracture pelvienne, de traumatismes multiples ou d’un coup porté au bas de l’abdomen alors que la vessie est pleine. — (Lillian Sholtis Brunner, Suzanne C. Smeltzer, Brenda Bare, Soins infirmiers en médecine et en chirurgie : 4. Fonctions rénale et reproductrice, 2006)
- (Zoologie) Partie inférieure des arthropodes.
- Ces invertébrés possèdent une tête, un thorax, un abdomen et trois paires de pattes insérées sur le thorax ; beaucoup ont également des ailes et peuvent voler. — (Archie Hunter, Gerrit Uilenberg, Christian Meyer et al., Santé animale, volume 2. Principales maladies, collection Agricultures tropicales en poche, Cirad/CTA/Karthala/MacMillan, 2006)
Synonymes modifier
- bide (1)
- panse (1)
- ventre (1)
- bas-ventre (1)
- opisthosome (2) (parfois)
Dérivés modifier
Apparentés étymologiques modifier
Traductions modifier
Tous sens (1,2)
- Afrikaans : abdomen (af), agterlyf (af), buik (af)
- Albanais : abdomeni (sq)
- Allemand : Unterleib (de) neutre, Hinterleib (de), Bauch (de), Abdomen (de)
- Anglais : abdomen (en)
- Azéri : qarın (az)
- Basque : sabel (eu), sabelalde (eu), abdomen
- Breton : abdomen (br)
- Catalan : abdomen (ca)
- Chinois : 腹部 (zh) fùbù
- Coréen : 복부 (ko) bokbu, 배 (ko) bae
- Croate : abdomen (hr), zadak (hr), trbušna šupljina (hr)
- Danois : abdomen (da)
- Espagnol : abdomen (es) masculin
- Espéranto : abdomeno (eo), subventro (eo)
- Féroïen : afturpartur (fo), undirlív (fo)
- Franc-comtois : aibdomène (*) masculin
- Gallo : qhu (*), ventr (*)
- Grec : κοιλιά (el)
- Hébreu ancien : גָּחון (*) masculin
- Hongrois : has (hu), alhas (hu)
- Ido : abdomino (io)
- Indonésien : perut (id)
- Interlingua : abdomine (ia)
- Inuktitut : ᐊᕿᐊᕕᓂᖅ (iu) aqiaviniq
- Italien : addome (it) masculin, ventro (it), addomine (it) masculin
- Japonais : お腹 (ja) (onaka), 腹 (ja)(hara), 腹部 (ja) (fuku-bu)
- Koyukon : -konh (*)
- Kunigami : 腸 (*), わたー (*)
- Latin : abdomen (la), abdominis (la)
- Lepcha : ᰊᰓᰩᰭ (*)
- Lingala : libumu (ln), ebóbó (ln)
- Lingua franca nova : adomen (*)
- Néerlandais : onderbuik (nl) masculin, abdomen neutre, onderlijf (nl), achterlijf (nl), onderlichaam (nl)
- Norvégien : mage (no)
- Occitan : abdomèn (oc), abdomen (oc)
- Papiamento : abdómen (*)
- Polonais : odwłok (pl)
- Portugais : abdômen (pt) masculin, abdome (pt), barriga (pt), ventre (pt), abdómen (pt) masculin
- Roumain : abdomen (la) neutre, burtă (ro) féminin
- Russe : брюшная полость (ru) briouchnaïa polost’, брюшина (ru) briouchina, живот (ru) jivot, брюшко (ru) briouchko
- Sanskrit : उदर (sa)
- Same du Nord : čoavji (*)
- Serbe : abdomin (sr)
- Sicilien : addomi (scn) masculin
- Slovène : abdomen (sl)
- Suédois : underliv (sv) (1), buk (sv) (1), bakkropp (sv) (2)
- Tchèque : abdomen (cs)
- Tsolyáni : qúnikh (*) (pluriel qúnyal (*))
- Turc : karın (tr)
- Ukrainien : живіт (uk) masculin, абдомен (uk) masculin
- Volapük : bälid (vo)
- Yonaguni : 腸 (*), ばだ (*)
Holonymes modifier
Méronymes modifier
- cavité abdominale
- paroi abdominale
- viscère abdominal
Prononciation modifier
- La prononciation \ab.dɔ.mɛn\ rime avec les mots qui finissent en \ɛn\.
- France : écouter « abdomen [ab.dɔ.mɛn] »
- France (Vosges) : écouter « abdomen [Prononciation ?] »
- Mulhouse (France) : écouter « abdomen [Prononciation ?] »
Voir aussi modifier
Références modifier
- Tout ou partie de cet article a été extrait du Dictionnaire de l’Académie française, huitième édition, 1932-1935 (abdomen), mais l’article a pu être modifié depuis.
- Christian Meyer, éditeur scientifique, Dictionnaire des sciences animales, Cirad, Montpellier, France, 2024
Afrikaans modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
abdomen \Prononciation ?\
- (Anatomie) Abdomen.
Synonymes modifier
Anglais modifier
Étymologie modifier
- Du moyen français abdomen.
Nom commun modifier
Singulier | Pluriel |
---|---|
abdomen \ˈæb.də.mən\ ou \æbˈdoʊ.mən\ |
abdomens \ˈæb.də.mənz\ ou \æbˈdoʊ.mənz\ |
abdomen \Prononciation ?\
- (Anatomie) Abdomen.
Synonymes modifier
Prononciation modifier
- \ˈæb.də.mən\
- États-Unis : écouter « abdomen [ˈæb.də.mən] »
- \æbˈdoʊ.mən\
Voir aussi modifier
- abdomen sur l’encyclopédie Wikipédia (en anglais)
Breton modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
abdomen \Prononciation ?\
- (Anatomie) Abdomen.
Dérivés modifier
Catalan modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
abdomen \Prononciation ?\ masculin
- (Anatomie) Abdomen.
Prononciation modifier
- Barcelone (Espagne) : écouter « abdomen [Prononciation ?] »
Croate modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
abdomen \Prononciation ?\ masculin inanimé
- (Anatomie) Abdomen.
Danois modifier
Étymologie modifier
- Du latin abdomen.
Nom commun modifier
abdomen \ɑbˈdoːmən\ neutre
- (Anatomie) Abdomen.
- (Zoologie) Abdomen des arthropodes.
Notes modifier
- Cette forme est souvent utilisée comme forme définie.
Synonymes modifier
- bagkrop (pour les arthropodes)
Vocabulaire apparenté par le sens modifier
Références modifier
Espagnol modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
Singulier | Pluriel |
---|---|
abdomen \abˈdo.men\ |
abdómenes \abˈdo.me.nes\ |
abdomen \Prononciation ?\ masculin
Prononciation modifier
- Carthagène des Indes (Colombie) : écouter « abdomen [Prononciation ?] »
Références modifier
Voir aussi modifier
- abdomen sur l’encyclopédie Wikipédia (en espagnol)
Latin modifier
Étymologie modifier
- Dérivé de abdo (« séparer », « dissimuler »), avec le suffixe -men [1] : « partie du corps qui, chez les animaux, est en retrait ou qui contient les entrailles. »
Nom commun modifier
Cas | Singulier | Pluriel |
---|---|---|
Nominatif | abdomen | abdomina |
Vocatif | abdomen | abdomina |
Accusatif | abdomen | abdomina |
Génitif | abdominis | abdominum |
Datif | abdominī | abdominibus |
Ablatif | abdominĕ | abdominibus |
abdōmĕn \Prononciation ?\ neutre
- (Anatomie) Abdomen, ventre, bas-ventre.
- (Sens figuré) Gourmandise, gloutonnerie.
- abdominis voluptates — (Cicéron)
- les plaisirs du ventre.
- alius libidine insanit, alius abdomini servit — (Senèque)
- l'un est furieux de débauche, l'autre est esclave de son ventre.
- abdominis voluptates — (Cicéron)
- (Cuisine) Tétine de truie (un mets recherché).
- avide abdomine devorato spiritum redditit — (V.-Max.)
- après avoir dévoré gloutonnement une tétine de truie, il expira.
- avide abdomine devorato spiritum redditit — (V.-Max.)
Synonymes modifier
Dérivés dans d’autres langues modifier
Références modifier
- « abdomen », dans Félix Gaffiot, Dictionnaire latin français, Hachette, 1934 → consulter cet ouvrage
- [1] : Michel Bréal et Anatole Bailly, Dictionnaire étymologique latin, Hachette, Paris, 1885 → consulter cet ouvrage
Néerlandais modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
abdomen \Prononciation ?\
- (Anatomie) Abdomen.
Synonymes modifier
Taux de reconnaissance modifier
- En 2013, ce mot était reconnu par[1] :
- 75,8 % des Flamands,
- 57,4 % des Néerlandais.
Prononciation modifier
- Pays-Bas : écouter « abdomen [Prononciation ?] »
Références modifier
- ↑ Marc Brysbaert, Emmanuel Keuleers, Paweł Mandera et Michael Stevens, Woordenkennis van Nederlanders en Vlamingen anno 2013: Resultaten van het Groot Nationaal Onderzoek Taal, Université de Gand, 15 décembre 2013, 1266 p. → [lire en ligne]
Portugais modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
Singulier | Pluriel |
---|---|
abdome \ab.'do.me\ |
abdomens \ab.'do.mens\ |
abdomen \Prononciation ?\ masculin
- (Anatomie) Abdomen.
Synonymes modifier
Slovène modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
Cas | Singulier | Duel | Pluriel |
---|---|---|---|
Nominatif | abdomen | abdomna | abdomni |
Accusatif | abdomen | abdomna | abdomne |
Génitif | abdomna | abdomnov | abdomnov |
Datif | abdomnu | abdomnoma | abdomnom |
Instrumental | abdomnom | abdomnoma | abdomni |
Locatif | abdomnu | abdomnih | abdomnih |
abdómen \Prononciation ?\ masculin inanimé
- (Anatomie) Abdomen.
Dérivés modifier
Tchèque modifier
Étymologie modifier
- Emprunté au latin abdomen, de même sens.
Nom commun modifier
Cas | Singulier | Pluriel |
---|---|---|
Nominatif | abdomen | abdomeny |
Génitif | abdomenu | abdomenů |
Datif | abdomenu | abdomenům |
Accusatif | abdomen | abdomeny |
Vocatif | abdomene | abdomeny |
Locatif | abdomenu | abdomenech |
Instrumental | abdomenem | abdomeny |
abdomen \Prononciation ?\ masculin
- (Anatomie) Abdomen.
- Tento pavouk má charakteristický vzorek na abdomenu.
Notes modifier
- Ne s’utilise que dans un cadre scientifique, ailleurs : břicho
Voir aussi modifier
- abdomen sur l’encyclopédie Wikipédia (en tchèque)