panez
Français modifier
Forme de verbe modifier
Voir la conjugaison du verbe paner | ||
---|---|---|
Indicatif | Présent | |
vous panez | ||
Impératif | Présent | |
(2e personne du pluriel) panez |
panez \pa.ne\
Breton modifier
Étymologie modifier
- Du latin pastinaca.
- Du moyen breton panesenn[1].
- Mentionné dans le grand dictionnaire français-breton de François Vallée (1931, page 526b) : panez col. sg. -enn f.
- À comparer avec les mots pannas en gallois, panes en cornique (sens identique).
Nom commun modifier
Mutation | Collectif | Singulatif | Pluriel |
---|---|---|---|
Non muté | panez | panezenn | panezennoù |
Adoucissante | banez | banezenn | banezennoù |
Spirante | fanez | fanezenn | fanezennoù |
- (Botanique) Panais.
- Ar roue hag ar rouanez
Oa aet o daou da dennañ panez
Ar panez a oa kaer
A oa aet gand al laer. — (Jules Gros, Le Trésor du Breton parlé - Troisième partie - Le style populaire, 1974, page 379)- Le roi et la reine
étaient allés tous les deux arracher des panais.
Les panais étaient beaux
et furent emportés par le voleur.
- Le roi et la reine
- Ar roue hag ar rouanez
- (Par extension) Racine pivotante.
- (Sens figuré) Personne lourde de corps et d’esprit, nouille.
- Pebez ginaouek ! pebez diod ! ne ouzoun ket penaoz va mignon Pendolog a cʼhell dercʼhel en e di eur banezen evel hennez. — (Klaoda ar Prad, Marvailhou ar Vretoned, Prud’homme, Sant-Brieg, 1907, page 100)
- Quel imbécile ! Quel idiot ! Je ne sais pas comment mon ami Pendolog fait pour garder chez lui une nouille pareille.
- Bez’ am eus ivez un hanterlur amanenn diwar daol ar prefed. Ar banezenn-se ne ouio seurt. — (Édouard Ollivro, traduit par Jakez Konan, Pikoù Mab e Dad, Mouladurioù Hor Yezh, 1983, page 158)
- J’ai pris aussi une demi livre de beurre de la table du préfet. Ce gros lard n’en saura rien.
- N’eus forz, biskoaz n’em boa gwelet kaerocʼh jobezen, kaerocʼh panezen, vit ar Job-man ! — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Saint-Brieuc, 1908, page 88)
- Peu importe, je n’avais jamais vu plus beau jobard, plus beau ballot que ce Job !
- Pebez ginaouek ! pebez diod ! ne ouzoun ket penaoz va mignon Pendolog a cʼhell dercʼhel en e di eur banezen evel hennez. — (Klaoda ar Prad, Marvailhou ar Vretoned, Prud’homme, Sant-Brieg, 1907, page 100)
Variantes orthographiques modifier
Dérivés modifier
Références modifier
- ↑ Jehan Lagadeuc, Catholicon, Tréguier, 1499