radius
Français modifier
Étymologie modifier
- Du latin radius (« rayon, radius »).
Nom commun modifier
Invariable |
---|
radius \ʁa.djys\ |
radius \ʁa.djys\ masculin
- (Anatomie) Le plus petit des deux os de l’avant-bras, au côté du pouce.
- Pièce de l'avant, la raquette a comme base osseuse les carpes, le radius, le cubitus, l'humérus, le scapulum. — (Collectif, Abattage et Transformation des viandes de boucherie: Les produits élaborés à base de viande, Educagri Editions, 2001, page 15)
Apparentés étymologiques modifier
Vocabulaire apparenté par le sens modifier
- ulna
- radius figure dans le recueil de vocabulaire en français ayant pour thème : anatomie humaine.
Holonymes modifier
Traductions modifier
- Allemand : Speiche (de) féminin
- Anglais : radius (en)
- Arabe : كعبرة (ar) qo'bora, كُعْبُرَة (ar)
- Breton : gwerzhid (br) féminin
- Croate : radijus (hr), palčana kost (hr)
- Finnois : värttinäluu (fi)
- Japonais : 橈骨 (ja) tōkotsu
- Kotava : drinca (*)
- Occitan : ràdius (oc)
- Roumain : radius (ro)
- Russe : лучевая кость (ru)
- Same du Nord : dieigu (*)
- Ukrainien : променева кістка (uk) promeneva kistka féminin
Prononciation modifier
- France (Quimper) : écouter « radius [Prononciation ?] »
- France (Vosges) : écouter « radius [Prononciation ?] »
Anagrammes modifier
→ Modifier la liste d’anagrammes
Voir aussi modifier
- radius sur le Dico des Ados
- radius (os) sur l’encyclopédie Wikipédia
Références modifier
- Tout ou partie de cet article a été extrait du Dictionnaire de l’Académie française, huitième édition, 1932-1935 (radius), mais l’article a pu être modifié depuis.
Anglais modifier
Étymologie modifier
- Du latin radius.
Nom commun modifier
Singulier | Pluriel |
---|---|
radius \Prononciation ?\ |
radii ou radiuses \Prononciation ?\ |
radius \reɪ.diəs\
Prononciation modifier
- (États-Unis) : écouter « radius [reɪ.diəs] »
Espéranto modifier
Forme de verbe modifier
Voir la conjugaison du verbe radii | |
---|---|
Conditionnel | radius |
radius \ra.ˈdi.us\
- Conditionnel de radii.
Prononciation modifier
- Brésil : écouter « radius [Prononciation ?] » (bon niveau)
Latin modifier
Étymologie modifier
- De même origine indoeuropéenne que radix (« racine »).
Nom commun modifier
Cas | Singulier | Pluriel |
---|---|---|
Nominatif | radius | radiī |
Vocatif | radie | radiī |
Accusatif | radium | radiōs |
Génitif | radiī | radiōrum |
Datif | radiō | radiīs |
Ablatif | radiō | radiīs |
Cas | Singulier | Pluriel |
---|---|---|
Nominatif | radius | radiī ou radī |
Vocatif | radī | radiī ou radī |
Accusatif | radium | radiōs |
Génitif | radiī ou radī |
radiōrum |
Datif | radiō | radiīs |
Ablatif | radiō | radiīs |
radius \Prononciation ?\ masculin
- Baguette, piquet.
- Baguette pour tracer des figures, compas.
- (Par extension) (Géométrie) Rayon d'un cercle, demi-diamètre.
- Rayon, trait de lumière, éclat.
- Navette du tisserand.
- Ergot de certains oiseaux.
- (Anatomie) Radius, os de l'avant-bras.
- Dard, épine, éperon de certains poissons.
Apparentés étymologiques modifier
Dérivés modifier
- radiatus (« muni de rayons ; rayonnant ; irradié »)
- radio (« munir de rayons »)
- irradio (« rayonner sur, irradier »)
- radians (« rayonnant, radieux »)
- radiatilis (« rayonnant »)
- radiatio (« rayonnement »)
- radiolus (« petit rayon »)
- radiosus (« radieux »)
Dérivés dans d’autres langues modifier
Références modifier
- « radius », dans Félix Gaffiot, Dictionnaire latin français, Hachette, 1934 → consulter cet ouvrage
Néerlandais modifier
Étymologie modifier
- Du latin radius.
Nom commun modifier
radius \Prononciation ?\
Synonymes modifier
Taux de reconnaissance modifier
- En 2013, ce mot était reconnu par[1] :
- 93,5 % des Flamands,
- 94,4 % des Néerlandais.
Prononciation modifier
- (Région à préciser) : écouter « radius [Prononciation ?] »
Références modifier
- ↑ Marc Brysbaert, Emmanuel Keuleers, Paweł Mandera et Michael Stevens, Woordenkennis van Nederlanders en Vlamingen anno 2013: Resultaten van het Groot Nationaal Onderzoek Taal, Université de Gand, 15 décembre 2013, 1266 p. → [lire en ligne]
Roumain modifier
Étymologie modifier
- Du français radius.
Nom commun modifier
neutre | Singulier | Pluriel | ||
---|---|---|---|---|
cas | non articulé | articulé | non articulé | articulé |
Nominatif Accusatif |
radius | radiusul | radiusuri | radiusurile |
Datif Génitif |
radius | radiusului | radiusuri | radiusurilor |
Vocatif | radiusule | radiusule |
radius \Prononciation ?\ neutre singulier
- (Anatomie) radius.
- Radiusul este un os al antebrațului situat între cot și mâinii.
- Le radius est un os de l'avant-bras situé entre le coude et la main.
- Radiusul este un os al antebrațului situat între cot și mâinii.
Voir aussi modifier
- radius sur l’encyclopédie Wikipédia (en roumain)
Références modifier
- DEX online – Dicționare ale limbii române, 2004–2024 → consulter cet ouvrage