Latin modifier

Étymologie modifier

De suffragor (« voter pour »), à moins que[1] le rapport de dérivation se soit inverse. Julius Pokorny[2] rapproche le mot de suffrago, « jarret, partie de la jambe qui se plie sous l’autre », mot composé de sub- (« sous ») et frango (« casser »), par opposition à l’avant-bras qui se « casse » vers le haut, sur le bras ; soit, peut-être, littéralement, une génuflexion, le rapport de soumission restant perceptible dans le français suffragant. Le rapprochement étymologique avec fragor (« fracas, tollé, applaudissement ») semble devoir être écarté, le sens est post-classique.

Nom commun modifier

Cas Singulier Pluriel
Nominatif suffragium suffragia
Vocatif suffragium suffragia
Accusatif suffragium suffragia
Génitif suffragiī suffragiōrum
Datif suffragiō suffragiīs
Ablatif suffragiō suffragiīs

suffragium \Prononciation ?\ neutre

  1. Suffrage, bulletin de vote (synonyme tabella), vote, voix.
    • dicam et versabor in re difficili, suffragia magistratu mandando aut reo judicando clam an palam ferre melius esset […] Ego in istā sum sententia, quā te fuisse semper scio, nihil ut fuerit in suffragiis voce melius — (Cicéron, Leg., 3, 15, 33)
    • comitiis aediliciis suffragium ferre — (Varron R. R., 3, 2, 1)
    • de ejus capite, liberis, fortunis omnibus, conductos et sicarios suffragium ferre et eam legem putare — (Cicéron, Dom., 18, 46)
    • ferunt suffragia — (Cicéron, Rep., 1, 31, 47)
    • te suffragium tulisse in illā lege — (Cicéron, Epistulae ad familiares [Lettres aux amis], 11, 27, 7)
    • dum diribentur suffragia — (Varron, R. R., 3, 2, 1)
    • suffragia aut scita multitudinis — (Cicéron, Leg. 1, 16, 43)
    • sine suffragio populi aedilitatem gerere — (Plaute, Stich., 2, 2, 28)
    • suffragiis tres ex tribus generibus creati sunt — (Cicéron, Verr., 2, 2, 51, § 127)
    • alii suffragium ineunt — (Live, 3, 17)
    • centurias in suffragium mittere — (Live, 31, 7)
    • vobismet ipsis per suffragia uti praesides olim, nunc dominos destinatis — (Sall., H., 3, 61, 6)
    • ut suffragia non in multitudinis, sed in locupletium potestate essent — (Cicéron, Rep., 2, 22, 39)
    • suffragia libera — (Juvénal, 8, 211)
    • suffragia tacita — (Pline, Ep., 3, 20, 7)
      vote à bulletins secrets.
  2. (Par extension) Droit de vote, de suffrage, élections.
    • populi esse, non senatus, suffragium, quibus velit, impartiri — (Live, 38, 36, 8)
    • si suffragium detur — (Live, 4, 49 fin.)
    • ut populus Romanus suffragio privaretur — (Cicéron, Agr., 2, 7, 17)
    • quod interrogem, quem nemo congressu, nemo suffragio, nemo luce dignum putet — (Cicéron, Vatin., 1, 2)
    • suffragia populo reddere — (Suétone, Calig., 16)
  3. Décision, jugement, opinion.
    • rhetor suffragio tuo et compotorum tuorum — (Cicéron, Phil. 2, 17, 42)
    • (apes) concorde suffragio deterrimos (reges) necant — (Pline, 1, 16, 16, § 51)
  4. (En particulier) Décision favorable, assentiment, approbation, applaudissement.
    • ventosae plebis suffragia — (Horace, Ep., 1, 19, 37 ; 2, 2, 103)
    • voto et suffragio prosequor — (Pline, Ep., 10, 18, 1 ; Dig., 24, 1, 24 al.)
    • Dentatus vel numerosissima suffragia habet — (Pline, 7, 28, 29, § 101)

Synonymes modifier

Dérivés dans d’autres langues modifier

Voir aussi modifier

  • suffragium sur l’encyclopédie Wikipédia (en latin)  

Références modifier