χρόνος
Étymologie
modifier- Du grec ancien χρόνος, khrónos.
Nom commun
modifierCas | Singulier | Pluriel | ||
---|---|---|---|---|
Nominatif | ο | χρόνος | οι | χρόνοι |
Génitif | του | χρόνου | των | χρόνων |
Accusatif | τον | χρόνο | τους | χρόνους |
Vocatif | χρόνε | χρόνοι |
χρόνος, chrónos \ˈxɾo.nos\ masculin
- Temps (qui passe).
- An, année (pluriel : οι χρόνοι et τα χρόνια; génitif pluriel alternatif : χρονών ou χρονώ)
Είναι δύο χρονών.
- Il a deux ans.
Synonymes
modifier- temps qui passe
- année
Dérivés
modifier- χρονιά
- χρονιάρης
- χρονιάρικος
- χρονιάτικος
- χρονικός
- χρονίζω
- χρόνιος
- χρονοβόρος
- χρονογράφος
- χρονοδιάγραμμα
- χρονοδιακόπτης
- χρονολογία
- χρονόμετρο
- χρονοντούλαπο
- χρονοτριβώ
- χωροχρόνος
- αναχρονισμός
- βραχύχρονος
- ημίχρονο
- ισόχρονος
- κοψοχρονιά
- μακρόχρονος
- προτερόχρονος
- πολύχρονος
- Πρωτοχρονιά
- σύγχρονος
- ταυτόχρονος
- υστερόχρονος
Références
modifier- Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Fondation Manolis Triantafyllidis, 1998 (χρόνος)
Étymologie
modifier- Étymologie obscure :
- Apparenté à χείρ, kheír (« main, ce qui saisit ») avec l’idée abstraite de « ce qui contient tout »[1].
- Apparenté à χραίνω, khraínō (« toucher »)[2] et donc χράω, khráō (« frapper, désirer ») avec la même dérivation sémantique qui est dans καιρός, kairós (« temps opportun, occasion »). Pour le sens de « temps opportun », comparer avec le latin occasio, de occido.
Nom commun
modifierCas | Singulier | Pluriel | Duel | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Nominatif | ὁ | χρόνος | οἱ | χρόνοι | τὼ | χρόνω |
Vocatif | χρόνε | χρόνοι | χρόνω | |||
Accusatif | τὸν | χρόνον | τοὺς | χρόνους | τὼ | χρόνω |
Génitif | τοῦ | χρόνου | τῶν | χρόνων | τοῖν | χρόνοιν |
Datif | τῷ | χρόνῳ | τοῖς | χρόνοις | τοῖν | χρόνοιν |
χρόνος, khrónos masculin
- Temps, durée.
πρῶτον μὲν τὸν Πειραιᾶ ἐτειχίσαμεν ἐν τούτῳ τῷ χρόνῳ, εἶτα τὸ μακρὸν τεῖχος τὸ βόρειον
— (Démosthène, Περὶ τῆς πρὸς Λακεδαιμονίους εἰρήνης)Ὅσον ζῇς φαίνου
— (Επιτάφιος του Σείκιλου)
μηδὲν ὅλως σὺ λυποῦ·
πρὸς ὀλίγον ἐστὶ τὸ ζῆν.
τὸ τέλος ὁ χρόνος ἀπαιτεῖ.- Tant que tu vis, brille !
Ne t’afflige absolument de rien !
La vie ne dure guère.
Le temps exige son tribut.
- Tant que tu vis, brille !
- Année, âge.
- Délai, retard.
- (Grammaire) Temps d’un verbe.
- Mesure de temps.
- Temps, quantité (d’une voyelle, d’une syllabe, etc.)
Synonymes
modifierDérivés
modifierDérivés dans d’autres langues
modifierPrononciation
modifier- *\kʰró.nos\ (Attique (Ve siècle av. J.-C.))
- *\ˈkʰro.nos\ (Koinè, Égypte (Ier siècle))
- *\ˈxro.nos\ (Koinè (IVe siècle))
- *\ˈxro.nos\ (Byzance (Xe siècle))
- *\ˈxro.nos\ (Constantinople (XVe siècle))
Références
modifier- Anatole Bailly, Abrégé du dictionnaire grec-français, Hachette, 1901 → consulter cet ouvrage
- « χρόνος », dans Henry Liddell, Robert Scott, An Intermediate Greek–English Lexicon, Harper & Brothers, New York, 1889 → consulter cet ouvrage
- ↑ « ΧΡΟΝΟΣ » dans Revue des Études grecques, 1902
- ↑ id.