tiam
Étymologie
modifierAdverbe
modifiertiam \ˈti.am\ mot-racine UV
- Alors, à ce moment-là.
Mi volas, ekkriis tiam la serpento kolere.
- Je le veux, s'écria alors le serpent avec colère.
Tiom multe mi havos tiam por rakonti al li.
- J'aurais alors tellement de choses à lui raconter.
Tiam la rozujo skuiĝetis kaj el ĝi eliris voĉo diranta: Ĝardenisto, vi prenos mian floron, nur se vi promesos sendi al mi la virinon, al kiu vi donos ĝin, ĉar mia volo estas, ke ŝi danku al mi.
— (Pierre Louÿs, La Rozo Supernatura, 1902 → lire en ligne)- Alors, le rosier se mit à frémir et il en sortit une voix qui disait : « Jardinier, tu ne prendras ma fleur que si tu me promets de m’envoyer demain celle à qui tu la donneras, car il est de mon gré qu’elle me dise merci. »
- Dans ce cas, dans ces conditions.
Se vi volas ĉion ĉi elteni, tiam mi al vi helpos!
- Si tu veux endurer tout ça, alors je t'aiderai !
Dérivés
modifier- ĉi tiam : à ce moment-ci.
Notes
modifier- Tiam est souvent corrélatif de kiam :
- Kiam vi montros al mi la kaŭzon, kiu vin igas fari malbonon al mi, tiam mi permesos al vi mordi min.
- Quand tu me montreras la cause qui te fait me faire du mal, alors je te permettrai de me mordre.
- Kiam vi montros al mi la kaŭzon, kiu vin igas fari malbonon al mi, tiam mi permesos al vi mordi min.
Vocabulaire apparenté par le sens
modifierCorrélatifs / tabelvortoj en espéranto | |||||||||
![]() | |||||||||
interrogatif quel ... ? lequel ... ? |
démonstratif ce ... là |
indéfini un quelconque ... un certain ... |
universel tout ... chaque ... |
négatif aucun ... |
un autre ... (critiqué)1 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ki- | ti- | i- | ĉi- | neni- | ali-1 | ||||
chose, situation | -a | kia[n/j] | tia[n/j] | ia[n/j] | ĉia[n/j] | nenia[n/j] | (alispeca[n/j]) | ||
cause | -al | kial | tial | ial | ĉial | nenial | alial | ||
temps | -am | kiam | tiam | iam | ĉiam | neniam | aliam | ||
lieu | -e | kie[n] | tie[n] | ie[n] | ĉie[n] | nenie[n] | (aliloke[n]) | ||
mouvement | -en | kien | tien | ien | ĉien | nenien | (aliloken) | ||
manière | -el | kiel | tiel | iel | ĉiel | neniel | aliel | ||
possessif | -es | kies | ties | ies | ĉies | nenies | alies | ||
pronom démonstratif | -o | kio[n] | tio[n] | io[n] | ĉio[n] | nenio[n] | alio[n] | ||
quantité | -om | kiom | tiom | iom | ĉiom | neniom | aliom | ||
déterminant démonstratif | -u | kiu[n/j] | tiu[n/j] | iu[n/j] | ĉiu[n/j] | neniu[n/j] | aliu | ||
1Issu de alia (« autre »), le préfixe néologique ali- est critiqué parce qu’il rompt la régularité des corrélatifs. |
Prononciation
modifier- Pays-Bas (partie continentale) (Wijchen) : écouter « tiam [Prononciation ?] »
- France (Toulouse) : écouter « tiam [Prononciation ?] »
Anagrammes
modifierRéférences
modifierBibliographie
modifier- E. Grosjean-Maupin, Plena Vortaro de Esperanto, SAT, Parizo, 1934 (racine U.V-4OA)
- tiam sur le site Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV)
- tiam sur le site Reta-vortaro.de (RV)
- Racine "tiam" présent dans le dictionnaire des racines « Universala Vortaro » (R1 de l’Akademio de Esperanto).
Nom commun
modifierRéférences
modifier- Jòrge Fettuciari, Guiu Martin, Jaume Pietri, Dictionnaire provençal français - Diccionari provençau francés, L'Escomessa, CREO Provença, Edisud, Aix-en-Provence, 2003, ISBN 2-7449-0464-3
- Frédéric Mistral, Lou Tresor dóu Félibrige ou Dictionnaire provençal-français embrassant les divers dialectes de la langue d’oc moderne, 1879
- Jean-Claude Rixte, Jean-Alexandre Cluze, Dictionnaire des dialectes dauphinois anciens et modernes par l’abbé Louis Moutier, IEO-Drôme/ELLUG, Montélimar/Grenoble, 2007