Étymologie

modifier
De ti- (préfixe corrélatif démonstratif) et -am (suffixe corrélatif marquant le temps).

Adverbe

modifier

tiam \ˈti.am\ mot-racine UV

  1. Alors, à ce moment-là.
    • Mi volas, ekkriis tiam la serpento kolere.
      Je le veux, s'écria alors le serpent avec colère.
    • Tiom multe mi havos tiam por rakonti al li.
      J'aurais alors tellement de choses à lui raconter.
    • Tiam la rozujo skuiĝetis kaj el ĝi eliris voĉo diranta: Ĝardenisto, vi prenos mian floron, nur se vi promesos sendi al mi la virinon, al kiu vi donos ĝin, ĉar mia volo estas, ke ŝi danku al mi.  (Pierre Louÿs, La Rozo Supernatura, 1902  lire en ligne)
      Alors, le rosier se mit à frémir et il en sortit une voix qui disait : « Jardinier, tu ne prendras ma fleur que si tu me promets de m’envoyer demain celle à qui tu la donneras, car il est de mon gré qu’elle me dise merci. »
  2. Dans ce cas, dans ces conditions.
    • Se vi volas ĉion ĉi elteni, tiam mi al vi helpos!
      Si tu veux endurer tout ça, alors je t'aiderai !

Dérivés

modifier
    • Tiam li estis, kiel oni diras, ankoraŭ juna kaj eleganta.
      La traduction en français de l’exemple manque. (Ajouter)
    • À cette époque il était, comme on dit, encore jeune et élégant.
  1. Tiam est souvent corrélatif de kiam :
    • Kiam vi montros al mi la kaŭzon, kiu vin igas fari malbonon al mi, tiam mi permesos al vi mordi min.
      Quand tu me montreras la cause qui te fait me faire du mal, alors je te permettrai de me mordre.

Vocabulaire apparenté par le sens

modifier
Corrélatifs / tabelvortoj en espéranto
interrogatif
quel ... ?
lequel ... ?
démonstratif
ce ... là
indéfini
un quelconque ...
un certain ...
universel
tout ...
chaque ...
négatif
aucun ...
un autre ...
(critiqué)
1
ki- ti- i- ĉi- neni- ali-1
chose, situation -a kia[n/j] tia[n/j] ia[n/j] ĉia[n/j] nenia[n/j]  (alispeca[n/j])
cause -al kial tial ial ĉial nenial alial
temps -am kiam tiam iam ĉiam neniam aliam
lieu -e kie[n] tie[n] ie[n] ĉie[n] nenie[n]  (aliloke[n])
mouvement -en kien tien ien ĉien nenien  (aliloken)
manière -el kiel tiel iel ĉiel neniel aliel
possessif -es kies ties ies ĉies nenies alies
pronom démonstratif -o kio[n] tio[n] io[n] ĉio[n] nenio[n] alio[n]
quantité -om kiom tiom iom ĉiom neniom aliom
déterminant démonstratif -u kiu[n/j] tiu[n/j] iu[n/j] ĉiu[n/j] neniu[n/j] aliu
1Issu de alia autre »), le préfixe néologique ali- est critiqué parce qu’il rompt la régularité des corrélatifs.

Prononciation

modifier

Anagrammes

modifier

Références

modifier

Bibliographie

modifier

Nom commun

modifier
Singulier Pluriel
tiam
[ˈtjam]
tiams
[ˈtjam]

tiam [ˈtjam] (graphie normalisée) masculin

  1. (Provençal) (Vivaro-alpin) Variante de tian.

Références

modifier